maandag 15 augustus 2011

Joodse Schriftuitleg (1)

Nogmaals: ‘Hun zijn de woorden van God toevertrouwd’ (Rom. 3:2).
Het ligt daarom voor de hand, dat wanneer we kijken naar de manier waarop het Joodse volk in haar geschiedenis de Schriften uitlegde, dit ons inzicht zal vergroten.
De Farizeeën in Jeruzalem waren de eersten die zelf de teksten begonnen te bestuderen om zo de wil van God te leren kennen. Dat was revolutionair: de Bijbel is voor iedereen en niet alleen voor profeten en priesters; ieder mens kan proberen de wil van God te ontdekken door de tekst verstandelijk en logisch te analyseren.

Paulus was een leerling van de grote leraar Gamaliël die een kleinzoon was van de beroemde Hillel (ca. 50 v.Chr. - ca. 10 n.Chr.), grondlegger van een van de beroemdste Joodse leerscholen.
Paulus heeft de kennis, die hij bij Gamaliël had opgedaan, nadat hij Jezus heeft aangenomen niet weggeworpen, maar veelvuldig benut in zijn brieven. Hij gaat op dezelfde ­ voor ons vaak moeilijk te volgen ­ wijze om met de Schriften als andere Farizeeën. De rabbijnse redeneertrant is op vele plaatsen terug te vinden in zijn brieven.

In de Westerse of Griekse opvatting bestaat ‘waarheid’ alleen maar uit ‘feiten’, maar die vertellen niet het hele verhaal, maar de Joodse definitie van ‘waarheid’ bevat ook de ‘gevoelens’.

Er zijn mensen die zeggen dat zij ‘alleen de Bijbel geloven en niets dan dat’. Het probleem hiermee is dat de Bijbel een boek is dat alleen begrepen kan worden door gewone regels van logica en taal toe te passen die gelden voor de uitleg van alle literatuur.
De Bijbel bevat verschillende genres die elk hun eigen uitlegregels kennen; de krant leest men niet als poëzie en een wetboek leest men niet zoals men een persoonlijke brief leest.
Tijd, plaats en omstandigheden van de lezer beïnvloeden de manier waarop een geschreven tekst wordt gelezen en begrepen.
De Bijbel werd gedurende een periode van ongeveer duizend jaar geschreven, in verschillende talen, door een veertigtal auteurs. Deze aspecten maken de manier van uitleggen gecompliceerd.

Geen opmerkingen: